Straż Graniczna Rzeczypospolitej Polskiej

]

Straż Graniczna (Komenda Główna)
Data ustanowienia	1991
Komendant Główny	ppłk SG Leszek Elas
Adres	02-514 Warszawa al. Niepodległości 100
Telefon	(022) 500-4000, fax 500-4701, email gabinet.kg@strazgraniczna.pl

Flaga Straży Granicznej

Honda TRX 300 FWX

PZL-104M Wilga 2000 Straży Granicznej

Okręt Morskiego Oddziału Straży Granicznej "Kaper-2" w Kołobrzegu

Sposób malowania śmigłowców Straży Granicznej (Mi-2, stary wzór znaków rejestracyjnych)

Straż Graniczna (SG) - jednolita, umundurowana, w pełni zawodowa formacja typu policyjnego. Została powołana do życia ustawą z dnia 12 października 1990, jej funkcjonowanie rozpoczęło się 16 maja 1991 wraz z rozformowaniem Wojsk Ochrony Pogranicza (WOP). Wykonuje zadania związane z ochroną granicy państwowej i kontrolą ruchu granicznego. Nadzór nad formacją sprawuje Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji. Komendant Główny Straży Granicznej jest centralnym organem administracji rządowej w sprawach ochrony granicy państwowej.

Struktura Straży Granicznej 

• Komenda Główna Straży Granicznej
• Komendy 12 Oddziałów Straży Granicznej (OSG)
  • Warmińsko-Mazurski OSG (Kętrzyn)
  • Podlaski OSG (Białystok)
  • Nadbużanski OSG (Chełm)
  • Bieszczadzki OSG (Przemyśl)
  • Karpacki OSG (Nowy Sącz)
  • Śląski OSG (Racibórz)
  • Sudecki OSG (Kłodzko)
  • Łużycki OSG (Lubań)
  • Nadodrzański OSG (do 1 czerwca 2009 Lubuski OSG; Krosno Odrzańskie)
  • Pomorski OSG (Szczecin)
  • Morski OSG (Gdańsk)
  • Nadwiślański OSG (Warszawa)
• Ośrodki szkolenia:
  • Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej w Koszalinie
  • Centrum Szkolenia Straży Granicznej w Kętrzynie
  • Ośrodek Tresury Psów Służbowych Straży Granicznej w Lubaniu

Wyposażenie i infrastruktura 

• pojazdy obserwacyjne przeznaczone do patrolowania terenu, wykrywania i rozpoznawania obiektów, rejestracji na taśmie wideo wyników prowadzonej obserwacji i określania współrzędnych położenia obiektu
• urządzenia do kontroli bagaży promieniami rentgena zainstalowanymi na podwoziu Chevroleta X-Ray 101
• samochody terenowe typu Land Rover Defender i Mercedes G
• motocykle t. KTM LC 4E oraz czterokołowe t. TRX 300 FWX
• skutery śnieżne t. Scandic
• okręty pełnomorskie projektu SKS-40 - "Kaper-1", "Kaper-2"
• okręty patrolowe p. 90 - "SG-142", "SG-146"
• łodzie pontonowe p. SAR 1500 - "Strażnik 1", "Strażnik 2"
• poduszkowce p. Griffon 2000TD - "SG–411", "SG–412"
• łodzie hybrydowe p. Parker 900 Baltick Cabin - "SG–046", "SG–047"
• jednostki interwencyjno-pościgowe p. IC 16M - "Strażnik 5", "Strażnik 6"
• jachty p. Conrad 45/46 - "Karawela II", "Galeon"
• samoloty: PZL-104M Wilga 2000, PZL M28-05 Skytruck, PZL M-20 Mewa
• śmigłowce: PZL W-3 Sokół, PZL W-3 AM Anakonda, PZL Kania, PZL Mi-2
• cyfrowe centrale telefoniczne, centra radiowe i radiotelefony

Na terenach, na które nie można dotrzeć pojazdami mechanicznymi, Straż Graniczna pełni służbę na koniach.

W Morskim Oddziale SG (MOSG) od 2005 r. działa Zautomatyzowany System Radarowego Nadzoru (ZSRN) polskich obszarów morskich. Obejmuje on swoim zasięgiem wschodni odcinek morskiej granicy Rzeczpospolitej z Federacją Rosyjską (Obwód Kaliningradzki), jest on zintegrowany z istniejącymi systemami radarowymi oraz systemami automatycznej identyfikacji statków (AIS, SWIBŻ). System ten umożliwia objęcie stałym nadzorem radiolokacyjnym morza na wschodnim odcinku granicy Polski oraz morskich wód wewnętrznych na Zatoce Gdańskiej i na Zalewie Wiślanym.

Uzbrojenie

• SG dysponuje nowoczesną bronią osobistą, np pistolet typu Walther P99, Glock 17, CZ-97, jak i również pistolet maszynowy PM-98, czy też strzelba gładkolufowa Mossberg 500. Wycofuje się z użytku pistolety t. P-83, P-64.

• Zarząd Zabezpieczenia Działań Straży Granicznej ma na swoim wyposażeniu pistolety maszynowe BT MP-5 i karabinki Colt Canada.

Umundurowanie i stopnie służbowe

Wydział Zabezpieczenia Działań Straży Granicznej w akcji

Kompania reprezentacyjna Straży Granicznej

SG pomimo, iż jest formacją typu policyjnego nosi umundurowanie przypominające wojskowe oraz stopnie wojskowe.

• szeregowy SG (marynarz SG)
• starszy szeregowy SG (starszy marynarz SG)
• kapral SG (mat SG)
• plutonowy SG (bosmanmat SG)
• sierżant SG (bosman SG)
• starszy sierżant SG (starszy bosman SG)
• sierżant sztabowy SG (bosman sztabowy SG)
• młodszy chorąży SG
• chorąży SG
• starszy chorąży SG
• chorąży sztabowy SG
• starszy chorąży sztabowy SG
• podporucznik SG
• porucznik SG
• kapitan SG
• major SG (komandor podporucznik SG)
• podpułkownik SG (komandor porucznik SG)
• pułkownik SG (komandor SG)
• generał brygady SG (kontradmirał SG)
• generał dywizji SG (wiceadmirał SG)

Regulacje prawne

Od kilku lat realizowany jest proces dostosowania systemu ochrony granicy do standardów wspólnotowych. Ramy prawne dla tego procesu, którego ostatecznym celem jest uzyskanie przez Polskę członkostwa w grupie państw Schengen, określone zostały w aktach europejskich, takich jak: "Partnerstwo dla członkostwa" i "Stanowiska Negocjacyjne Komisji Europejskiej" oraz akty krajowe: "Narodowa Strategia Integracji", "Narodowy Program Przygotowania do Członkostwa", "Stanowiska Negocjacyjne Rządu RP" oraz "Polska, Strategia Zintegrowanego Zarządzania Granicą".

Podstawowym wymogiem członkostwa w Unii Europejskiej było przyjęcie przez Polskę dorobku prawnego UE wraz z dorobkiem Schengen. W celu wypełnienia tych warunków w Komendzie Głównej Straży Granicznej opracowano "Program zagospodarowania granicy państwowej na lata 2003-2005", zgodny ze "Strategią Zintegrowanego Zarządzania Granicą".

Efektem działań dostosowawczych jest m.in. nowelizacja "Ustawy o Straży Granicznej" z 2001, zwiększająca uprawnienia i zasięg działania SG.

Bibliografia

1. Zbigniew B Kumoś: Granice Rzeczpospolitej Polskiej : (na przestrzeni dziejów). Warszawa: Wydawnictwo Comandor, 2005. ISBN 83-7473-002-1.